Anti-aging – Verouderingspreventie gezonde levensstijl

17 maart 2023

medibib-week12-antiaging
Oud worden doen we allemaal, helaas …
Wist je dat de biologische levensduur van de mens normaal gezien 120 jaar is? Maar slechts 1/10.000 mensen bereikt zijn individuele biologische leeftijd. Ons lichaam begint vanaf de leeftijd van ongeveer 25 jaar stilaan te verouderen. Vanaf de leeftijd van ongeveer 40 jaar beginnen we dit zelfs te zien aan onze huid die rimpeltjes begint te vertonen. Maar niet alleen de huid veroudert, ook binnen ons lichaam doet de veroudering volop zijn werk, maar dat kunnen we niet zien. Ouder worden wordt echter vaak geassocieerd met klachten en aandoeningen zoals hart- en vaatziekten, diabetes, een hoge bloeddruk, overgewicht, kanker, osteoporose, artrose, dementie en andere vormen van slijtage. En dat is nu net het verouderingsproces dat vanbinnen plaatsvindt. 1/6 mensen lijdt immers aan dergelijke chronische klachten die het normale verouderingsproces verkorten waardoor we vroegtijdig overlijden. 
 
Wat verstaan we onder anti-aging-geneeskunde?

Terwijl de reguliere geneeskunde vooral de gevolgen behandelt van de ouderdomsaandoeningen, proberen de Anti-Aging beweging, de natuurgeneeskunde en de orthomoleculaire geneeskunde vooral preventief te werken om aandoeningen te voorkomen en om zo gezond en fit mogelijk oud te worden. Anti-aging houdt in dat we het verouderingsproces van het lichaam zo veel mogelijk proberen te vertragen, en liefst op een zo natuurlijk mogelijke manier. Want mooi en vitaal oud worden, dat wensen we toch allemaal, niet?
Anti-Aging beoogt een optimale gezondheid en het welzijn van de mens voordat hij ziek wordt. De hormonale balans speelt hierin een belangrijke rol zodat het metabolisme, de cellen, de weefsels en de organen optimaal blijven functioneren.

Voorbeeldige bevolkingen doen het ons voor
Er zijn vijf plaatsen op de wereld waar de mensen uitzonderlijk langer en gezonder leven dan elders: Sardinië (Italië), Okinawa (Japan), Loma Linda (Californië), Nicoya (Costa Rica) en Ikaria (Griekenland). Daar worden de mensen gemiddeld 90 tot zelfs 100 jaar oud zonder al te veel gezondheidsproblemen of invaliditeit, en dat, zonder medicijnen te gebruiken. We spreken van de Blue Zones en hun gemeenschappelijke kenmerken zoals: natuurlijke beweging zonder sportclubs, levensdoelen hebben, geen stress, een lagere calorie-inname, zelf verbouwde plantaardige voeding, regelmatig een glaasje rode wijn, je laten omringen met gelijkgestemden, je familie en geliefde op de eerste plaats en voldoende sociale contacten en vrienden.

Oorzaken van veroudering
  • Hormonale veranderingen
    Wetende dat onze hormonen de energie, het suikermetabolisme, de vetverbranding, de vetopslag, de stressreactie, het libido, de lichaamstemperatuur en talloze andere lichaamsprocessen reguleren, zul je ook begrijpen waarom de minste hormonale disbalans een impact heeft op onze gezondheid en het verouderingsproces gaat versnellen. De hormoonhuishouding is een zeer gevoelig systeem dat sterk beïnvloedbaar is door onze levensstijl: een tijdje ongezond eten, te weinig bewegen, te veel stress, onvoldoende nachtrust, te weinig beweging …  
     
  • Geraffineerde suikers
    Suikerschade (glycatie) uit zich door een snel verouderende huid met veel rimpels, vlekken en oneffenheden. Suikers reageren met de proteïnen in de huid waardoor een vochttekort ontstaat. Als daarna oxidatie intreedt, wordt de huid hypergevoelig. Daardoor geraakt de huid van binnen beschadigd en gaat het vreemde moleculen produceren: de AGE’s (Advances Glycation End products). Deze moleculen tasten de genen aan, beïnvloeden de celdeling en breken het collageen af waardoor de huid minder soepel wordt. Andere boosdoeners zoals uv-licht, uitlaatgassen en een ongezonde levensstijl kunnen het glycatieproces nog versnellen.
     
  • Oxidatie en vrije radicalen
    Vrije radicalen ontstaan als bijproduct van de stofwisseling en de vetverbranding (verbranding = oxidatie), maar ook door stress, roken, uv-licht, ongezonde voeding, roken … Het gevolg is dat die vrije radicalen onze cellen aantasten op het niveau van onze telomeren. Dit zijn belangrijke celstructuren die bepalen hoe dikwijls een cel vernieuwd kan worden. Bij elke celdeling worden ze een stukje korter waardoor we steeds meer verouderingsverschijnselen gaan vertonen. Hoe meer vrije radicalen we produceren, hoe vaker onze cellen zich moeten hernieuwen met als gevolg dat onze telomeren sneller korter worden en we dus sneller verouderen.

De huid, onze verouderingsbarometer
De huid is ons grootste orgaan en bestaat uit verschillende lagen. De opperhuid (epidermis) bestaat zelf ook uit verschillende lagen zoals de lederhuid (dermis) die zorgt voor de stevigheid van de huid. In de lederhuid bevindt zich net zoals in het hele lichaam bindweefsel. Het bindweefsel met zijn ondersteunende functie bestaat uit collagene vezels met het eiwit collageen, elastische vezels met het eiwit elastine en reticulaire vezels. Collageen en elastine geven de huid zijn stevigheid en elasticiteit, de reticulaire vezels zorgen meestal als opvulmiddel tussen de organen. Onder de lederhuid heb je dan het onderhuids weefsel (subcutis) dat voornamelijk bestaat uit vet. Omdat de huid rechtstreeks zichtbaar is, zie je aan de huid meteen wat het verouderingsproces met je doet. En ook al voel en zie je niets vanbinnen, als je huid veroudert, vindt hetzelfde proces binnenin ook plaats.

Hoe het verouderingsproces zo veel mogelijk vertragen?
De tijden waarin we de mensen konden wijsmaken dat je langer kunt leven met een of ander ‘levenselixir’ is al lang voorbij. Dankzij de wetenschappelijke vooruitgang weten we nu dat er geen wondermiddelen bestaan. Weet echter dat je levensstijl een belangrijke rol speelt voor de snelheid waarmee je lichaam veroudert. We geven enkele tips om goed voor jezelf te zorgen:
  • Gezonde voeding
    Als we kijken naar het voedingspatroon van de bevolkingsgroepen in de Blue Zones die gezond oud worden, kunnen we stellen dat het Mediterraan voedingspatroon een goede basis is.   
     
  • Stressbeheersing
    Stress ondermijnt het immuunsysteem, maakt de weg vrij voor talrijke chronische ziekten en is een belangrijke factor in het verouderingsproces. Vermijd stress en ontspan regelmatig door ademhalingsoefeningen, yoga, meditatieoefeningen of andere ontspanningsoefeningen.
  • Bewegen
    Mensen die regelmatig sporten zijn minder snel ziek en hebben minder vaak last van hartproblemen. Voor een goed resultaat raden we aan om minstens 3x per week een half uur te sporten. Door je hartslag gevoelig te versnellen en te zweten maakt je lichaam hormonen (o.a. groeihormoon) aan met een sterk anti-aging effect. Door te zweten komen afvalstoffen vrij, wat dan ook weer bijdraagt tot een natuurlijke verjonging.
     
  • Andere tips om je lichaam zo jong mogelijk te houden:
    • Veel water drinken om je afvalstoffen sneller te kunnen afvoeren
    • Kruiden met veel nutriënten en antioxidanten
    • Positief denken, positieve relaties en vriendschappen zorgen voor meer geluk en de juiste hormonen
    • IR-sauna voor een betere doorbloeding en afvoer van afvalstoffen
    • Regelmatig flossen zodat bacteriën geen huis kunnen houden
    • Stoppen met roken
    • Voldoende nachtrust
    • Rode wijn met mate

Zijn supplementen nuttig in de ouderdomspreventie?
Voedingssupplementen ter compensatie van een ongezonde levensstijl hebben totaal geen zin. Wel kun je supplementen gebruiken als ondersteuning van bovenstaande leefregels want ondanks je moeite om gezond te eten, kunnen tekorten optreden omwille van de huidige intensieve landbouwmethoden en de daarmee gepaard gaande verarmde bodem.
Voedingssupplementen die een duwtje in de rug kunnen geven zijn: een goed gedoseerde multivitaminen & mineralenpreparaat, antioxidanten zoals vitamine C, E, selenium, zink, alfaliponzuur, OPC, resveratrol, maar ook L-carnitine, omega-3-vetzuren, aloë vera, vitamine A, K2 en D3, …
En mocht je eraan denken om collageensupplementen te gebruiken, weet dan de ingenomen collageen niet meteen naar je huid, botten of haar gaat. Het collageen wordt immers door je spijsverteringsstelsel afgebroken tot losse aminozuren die je lichaam naar behoefte gebruikt als bouwstof of voor de energieverbranding. De gekende positieve resultaten met collageen en gelatine zijn eerder te wijten aan het feit dat ze het groeihormoon verhogen. Meer onderzoek is nog nodig.