Leverstagnatie en opgeblazen gevoel
Opgeblazen gevoel door een gestagneerde lever
Een opgeblazen gevoel kan verschillende oorzaken hebben, maar een
minder bekende factor is een gestagneerde lever. Op
Wereldhepatitisdag, die jaarlijks op 28 juli wordt gevierd, wordt
extra aandacht gericht op onze levergezondheid en de invloed van
leverproblemen op ons algehele welzijn. Daarom maken we van de
gelegenheid gebruikt om in dit artikel het verband te verkennen
tussen een gestagneerde lever en een opgeblazen gevoel, en willen we
het belang benadrukken van bewustwording en preventie van
leverziekten.
Wat is een gestagneerde lever?
Een gestagneerde lever, ook wel leverstagnatie of een geblokkeerde
lever genoemd, verwijst naar een verminderde doorstroming van gal en
andere leverfuncties. Je kunt het vergelijken met een waterloop
waarin hindernissen zoals steenblokken de stroming verstoren of
zelfs ophouden waardoor het gedeelte voorbij die hindernis droog
komt te staan.
Hoe herken je leverstagnatie?
De symptomen van een gestagneerde lever kunnen variëren, maar de meest voorkomende zijn:
-
Opgeblazen gevoel
Een opgeblazen gevoel , een drukkende of stuwende pijn in de rechterzij en/of de liezen, maagpijn en/of het gevoel een steen in de maag te hebben, een pijnlijk zwaar propgevoel rond de navel, links in de onderbuik, links en rechts in de bovenbuik onder de ribbenboog, misselijkheid en/of een bittere smaak in de mond, worden veroorzaakt door een ophoping van gal en toxines in de buikstreek. Dit kan leiden tot hikken, boeren en/of overgeven.
-
Darmproblemen
Problemen zoals verstopping (constipatie) en diarree komen vaak voor. Meestal neemt constipatie zelfs toe tijdens het weekend, op vakantie en bij stress.
-
Vermoeidheid
Door een inefficiënte werking van de lever ontstaat een algemeen gevoel van vermoeidheid en zwakte. Je herkent dit vaak door ’s morgens moeilijk op gang te geraken.
-
Stramheid en stijfheid
Naast vermoeidheid kun je ’s morgens bij het opstaan last hebben van stramme en stijve spieren, spanningen in de schoudergordel en/of de heupen, wat overdag doorgaans verbetert naarmate je begint te bewegen.
-
Gewichtstoename
Door de niet goed functionerende lever ontstaan metabole verstoringen met als gevolg een onverklaarbare gewichtstoename.
-
Geelzucht
Ook geelzucht is een uitwendige uiting van een slecht werkende lever. Geelzucht is herkenbaar door een gele verkleuring van de huid en de ogen door een ophoping van bilirubine in het bloed.
-
Knobbeltjes
Een ander fenomeen dat je hier misschien niet direct zou linken aan leverstagnatie is een hogere gevoeligheid voor knobbeltjes en bobbeltjes onder de huid, in de borsten of de keel. Het laatste ervaren sommigen soms als een voortdurende brok in de keel. Meestal gaat het om goedaardige vetbultjes, cysten of vleesboompjes (myomen).
In ernstige gevallen kunnen deze knobbeltjes leiden tot kwaadaardige gezwellen.
-
Stemmingsproblemen
Leverstagnatie gaat vaak ook gepaard met wisselende stemmingen en depressiviteit, maar ook met boosheid, frustratie, prikkelbaarheid, wat je soms ook merkt aan iemand die vaak zucht.
-
Ademhalingsproblemen
Een druk op de borst, het moeilijk hebben om te ademen en astma kunnen ook een teken zijn van een slecht werkende lever.
Mogelijke oorzaken van een gestagneerde lever
-
Te veel of verkeerd eten
Te grote maaltijden, de hele dag door eten en/of verkeerde voedselkeuzes door elkaar overbelasten de lever waardoor zijn werking geblokkeerd geraakt. Hierdoor stapelen niet verwerkte voedselresten zich op (stagnatie) waardoor ze gaan rotten of gisten en allerhande gifstoffen produceren. Enkele voorbeelden van belastende voeding voor de lever zijn:
- Vetrijke en bewerkte voedingsmiddelen zoals worst, koekjes, gebak en chips
- Zuivelproducten zoals melk, yoghurt en kaas
- Gefrituurde of te hard gebakken (met donkere korst) aardappelproducten zoals frietjes en kroketten, gebraden vlees, tosti
- Te veel zure producten zoals azijn, augurk, zure haring en sinaasappelsap zorgen voor een samentrekkende werking en kunnen daarom leverstagnatie verergeren.
-
Overbelasting
Producten en stoffen zoals koffie, alcohol, E-nummers, medicijnen waaronder de anticonceptiepil en paracetamol, roken, bestrijdingsmiddelen, maar ook toxines afkomstig van de spijsvertering in de darmen, moeten door de lever onschadelijk gemaakt worden. In een gezonde situatie gebeurt dit via verschillende ontgiftingspaden waarin de lever een belangrijke rol speelt. De ontgifting gebeurt steeds in 2 fasen die vlekkeloos na elkaar moeten kunnen plaatsvinden. Fase 1 breekt de toxines af in kleinere partikels die meestal nog giftiger zijn dat de oorspronkelijke moleculen. Als fase 2 het verdere verloop van het ontgiftingsproces niet onmiddellijk kan overnemen omwille van stagnatie, geraakt ons lichaam stilaan vergiftigd. Dit zorgt niet alleen voor beschadiging van de levercellen, maar ook voor de hier bovenbeschreven symptomen van leverstagnatie.
-
Tekort aan voedende stoffen voor de lever
Om zijn werk behoorlijk te kunnen uitvoeren heeft de lever voedingsstoffen nodig. Om te beginnen heeft fase 1 andere voedingsstoffen nodig dan fase 2. Bovendien zijn die voedingsstoffen verschillend naargelang het soort ontgiftingspad. En deze is afhankelijk van het soort stof dat verwerkt of ontgift moet worden. Zo gebeurt het afbreken van alcohol bijvoorbeeld op een andere manier als medicijnen of voedingsresten uit de darmen. Elke fase en elk ontgiftingspad heeft zijn eigen voedingsstoffen nodig. En die moeten we uit onze voeding halen.
Ook al eten we gezond en vermijden we ongezonde voedingsmiddelen en toxines in onze voeding, dan nog kan de lever gestagneerd geraken door een tekort aan voedende stoffen. Oorzaken hiervan kunnen zijn: niet de juiste gezonde voeding eten, te eenzijdig eten, een verzwakte spijsvertering, disbalans in de darmflora, malabsorptie in de darmen, enz.
Factoren die de klachten van leverstagnatie doen verergeren
Opvallend is dat bepaalde factoren zoals menstruatie, spanningen, stress, frustratie, boosheid en te weinig lichaamsbeweging de klachten van een leverstagnatie kunnen verergeren. We leggen even uit waarom.
-
Groot bloedverlies
Heftige menstruaties, een operatie, bevalling, het geven van borstvoeding zorgen voor een lager bloedgehalte in het lichaam. Minder bloed gaat ook gepaard met minder beschikbare voedingsstoffen, dus ook voor de lever. Dit is ook de reden waarom veel vrouwen er na een bevalling lange tijd bleek uitzien, soms zelfs lijden aan bloedarmoede en last hebben van broos haar en gemakkelijk brekende nagels .
-
Stress, te weinig rust en slaap
’s Nachts vinden de herstelprocessen in het lichaam plaats. Hoe actiever/drukker het leven en hoe meer stress we hebben overdag, hoe meer rust we nodig hebben ’s nachts en hoe meer voedingsstoffen we nodig hebben om ’s nachts te herstellen (recupereren). Wie te veel energie verbruikt zal ’s avonds moeilijker inslapen en vaak wakker liggen tussen 1u00 en 3u00 ’s nachts. Bovendien kan chronische stress de hormoonbalans ernstig verstoren wat ook de leverfunctie kan beïnvloeden.
-
Ingehouden emoties
Volgens de traditionele Chinese geneeskunde leiden opgekropte gevoelens van boosheid, wrok, frustratie en ergernis tot het vastlopen van de leverenergie. Zich geremd voelen in zijn creativiteit, in het uitvoeren van ideeën en plannen leidt tot machteloosheid en het gevoel geen grip meer te hebben op de situatie waardoor je verlamd geraakt. De innerlijke frustratie die hierdoor ontstaat, blokkeert de leverenergie wat een belangrijke oorzaak kan zijn van leverstagnatie.
-
Te weinig lichaamsbeweging
Lichaamsbeweging zorgt letterlijk en figuurlijk voor een betere doorstroming van de lichaamsvloeistoffen en energie (qi). We kennen allemaal wel het opgeladen gevoel dat we hebben na een flinke wandeling, ook al zijn we er doodmoe aan begonnen. Omgekeerd zorgt weinig bewegen en veel zitten voor een blokkering van de levensenergie, en dus ook van de leverenergie. Want rust roest.
-
Het tijdstip
Vaak treden de klachten op of worden ze erger op momenten waarop we ze niet zouden verwachten zoals tijdens het weekend, de eerste dagen van je vakantie, ongeveer 7 dagen voor het uitbreken van de menstruatie.
Preventie en behandeling van leverstagnatie
Zodra je de eerste tekenen merkt van een gestagneerde lever zoals een opgeblazen gevoel, vermoeidheid en lusteloosheid, denk eraan dat mits enkele kleine aanpassingen in je levenswijze je de symptomen gemakkelijk weer kunt omkeren:
-
Gezond dieet
- Eet meer verse voedingsmiddelen zoals groenten, fruit, volle granen en magere eiwitten om de levergezondheid te ondersteunen
- Zorg voor voldoende voedende stoffen voor de leverwerking zoals choline (ei, vlees, vis, volkoren graanproducten, groenten, fruit en oliën), taurine (vlees, vis, schaaldieren en gevogelte), L-cysteïne (knoflook, broccoli, spruiten, linzen, schaal- en schelpdieren, kip en kalkoen), zink (vlees, kaas, graanproducten, noten en schaal- en schelpdieren zoals garnalen en mosselen), selenium (vis, vlees en noten zoals paranoten) en vitamine C (groenten, fruit, aardappelen)
- Beperk je alcoholgebruik of stop er volledig mee om je leverfunctie te verbeteren
- Drink voldoende water om het wegspoelen van de toxines uit je lichaam te vergemakkelijken
-
Regelmatige lichaamsbeweging
- Beweging helpt bij het stimuleren van de bloedcirculatie en verbetert de leverfunctie.
-
Stressmanagement
- Technieken zoals meditatie, yoga, en ademhalingsoefeningen kunnen helpen om stress te verminderen en zo de lever te ontlasten.
-
Medische behandeling
- Leverreiniging: In sommige gevallen kunnen artsen leverreinigende diëten of voedingssupplementen aanbevelen zoals mariadistel , paardenbloem , broccoli , brandnetel en artisjok .
- Medische evaluatie: Regelmatige controles en bloedonderzoeken kunnen helpen bij het vroegtijdig opsporen van leverproblemen.
Conclusie
Een gestagneerde lever kan een aanzienlijke impact hebben op je spijsvertering en algemeen welzijn, met een opgeblazen gevoel als veelvoorkomend symptoom. Wereldhepatitisdag op 28 juli herinnert ons eraan hoe belangrijk het is om voor onze levergezondheid te zorgen. Door bewustwording, preventieve maatregelen en een gezonde levensstijl kunnen we leverziekten voorkomen en onze algehele gezondheid verbeteren. Zorg goed voor je lever, en ze zal goed voor jou zorgen.
