Opgeblazen gevoel – Moeilijke spijsvertering

29 juli 2022

medibib-blogs2022-week30-opgeblazengevoel

Het vervelende gevoel dat je buik opzwelt na iedere maaltijd
Heb je ook vaak last van een opgeblazen gevoel of een opgezette buik? Het onaangename gevoel dat meestal optreedt na een maaltijd en waarbij je buik zo gespannen staat dat je zin hebt om je broeksknoop open te zetten? En zijn er bepaalde ingrediënten waardoor je buik sneller gaat opblazen dan andere?

Wat is een opgeblazen gevoel?
Een opgeblazen gevoel is niets anders dan een opgezwollen of opgezet maagdarmkanaal omwille van een verstoring van de spijsvertering of van gasvorming in het maagdarmstelsel. Hierdoor krijg je het gevoel dat je buik opblaast zoals een ballon. Je buik voelt dan erg vol en gespannen aan, alsof je zwanger bent.

Wat zijn de symptomen van een opgeblazen gevoel in de buik?
  • Een harde, opgezette buik die veroorzaakt wordt door gasvorming in het maagdarmstelsel
  • Meestal gepaard gaande met gerommel in de buik, winderigheid, boeren
  • Andere maagdarmklachten zoals buikpijn, krampen, misselijkheid
Gasvorming ontstaat meestal door lucht die je inslikt tijdens het eten of door de werking van darmbacteriën. Hoewel een opgeblazen gevoel meestal onschuldig is, kan een onderliggende aandoening - al dan niet van het maagdarmkanaal - hiervan de oorzaak zijn.  

Wat zijn de oorzaken van een opgeblazen gevoel?
Een opgeblazen gevoel heeft verschillende oorzaken:
  • Lucht inslikken
    Als je te snel eet of drinkt, te veel eet, praat terwijl je eet of te snel praat slik je meer lucht in dan zou moeten. En dat veroorzaakt borrelende, onrustige darmen. Ook bij mensen die hyperventileren of last hebben van longproblemen zoals longemfyseem kan een opgeblazen gevoel voorkomen.
     
  • Gasvorming door darmbacteriën
    Darmbacteriën produceren kleine hoeveelheden gas die ontsnapt door windjes te laten. Bepaalde voeding zoals koolhydraten die moeilijk of niet verteren in de dunne darm, zijn voedsel voor de bacteriën in de dikke darm. Die bacteriën produceren tijdelijk veel gas waardoor je maag zwaar aanvoelt en je buik opgeblazen aanvoelt. Dit onaangename gevoel gaat gepaard met boeren en winderigheid.
     
  • Voedselintoleranties
    Mensen die problemen hebben met de vertering van lactose en/of gluten kunnen ook last hebben van een opgeblazen gevoel
Factoren die een rol spelen bij een opgeblazen gevoel
Bepaalde factoren kunnen een opgeblazen gevoel in de hand werken zoals:
  • Spanning en stress
  • De leeftijd
  • Overmatig alcoholgebruik
  • Roken
  • Bepaalde medicijnen en verdovende middelen
  • Bepaalde voedingsmiddelen zoals peulvruchten, koolsoorten, zemelen en ajuinen
  • In ernstige gevallen kan een opgeblazen gevoel ook te wijten zijn aan een onderliggende ziekte zoals prikkelbare darmsyndroom, de ziekte van Crohn, een verstoring van de spijsvertering (dyspepsie), verstopping van het maagdarmkanaal (constipatie) of levercirrose.
  • Een veranderde hormoonhuishouding zoals tijdens de zwangerschap.
Af en toe een ‘scheetje laten’ kan geen kwaad 😉
Dat onze vertering gas produceert is heel normaal. Wist je dat wij dagelijks zo’n anderhalve tot een liter gas produceren. En dat we daardoor gemiddeld zo’n 10 tot 20 windjes laten per dag? Supergênant of gewoon een teken van gezondheid? Wanneer onze darmbacteriën voedsel afbreken komen er gassen vrij zoals hydrogeen, methaan en in mindere mate hydrogeensulfiet die onze windjes hun onaangename geur geven. Dit is een heel normaal proces, een teken dus dat je spijsverteringsstelsel goed werkt. Af en toe een ‘scheetje laten’ is dus heel normaal.

Wat kun je zelf doen om een opgeblazen gevoel te vermijden?
Heb je het ook al gemerkt? Je staat op met een platte buik en gaat slapen met een opgezette buik. Het is alsof je buik zwelt naarmate de dag vordert. Gelukkig kun je zelf heel wat doen om een opgeblazen gevoel en winderigheid te vermijden of op zijn minst te verminderen. Om te beginnen kun je proberen om minder lucht in te slikken en op je voeding te letten door. We geven je graag een aantal tips en leefregels mee:
  • Neem je tijd
    Neem voldoende tijd om te eten en goed te kauwen. Zo neem je minder lucht naar binnen.
     
  • Sla geen maaltijden over
    Neem liever meerdere kleine maaltijden. Hierdoor zorg je dat er altijd iets in je darm zit, want een lege darm heeft ook de neiging om gassen te produceren.
     
  • Eet vezelrijk
    Zorg voor een vezelrijk dieet met veel groenten, volkorenpasta en -brood en zilvervliesrijst. Vezels bevorderen de stoelgang en helpen een opgeblazen gevoel te voorkomen.
     
  • Vermijd gasproducerende voedingsmiddelen
    Als je veel last hebt van een opgeblazen gevoel, eet dan minder zetmeelhoudende voedingsmiddelen zoals bonen, linzen, erwten, uien en prei. Let ook op met nieuwe aardappelen, knoflook, paprika, radijzen, pruimen, meloen, noten, eieren, scherpe kruiden en specerijen. En drink geen koolzuurhoudende dranken.
     
  • Drink voldoende water
    Water en thee helpen je te hydrateren zodat je voldoende spijsverteringszuren aanmaakt. Deze zorgen voor een goede spijsvertering zodat je minder gaat opzwellen. Door voldoende te drinken verminder je ook het risico op constipatie.
     
  • Beweeg dagelijks minstens 20 minuten
    Probeer dagelijks 20 à 30 minuten actief bezig te zijn. Bewegen vermindert niet alleen de stress en de spanningen, het stimuleert ook het spijsverteringsproces en de darmwerking. Een goede raad: maak dagelijks een wandeling na het eten.
     
  • Let op met vetten en suikers
    Suikers en vetten kunnen verschillende darmproblemen veroorzaken zoals buikpijn, een opgezet gevoel of diarree.
     
  • Matig je cafeïne-inname
    Cafeïne drijft het vocht af uit je lichaam waardoor je darmen verstopt geraken. Maar cafeïne kan er ook voor zorgen dat het voedsel je maag te snel verlaat waardoor je een opgeblazen gevoel kunt krijgen. Daarnaast kan cafeïne ook voor spasmen zorgen wat het opgeblazen gevoel nog doet toenemen.
     
  • Vermijd overmatig alcoholgebruik
    Beperk op zijn minst je alcoholconsumptie. Alcohol is niet alleen vochtafdrijvend, het is ook giftig voor bepaalde darmbacteriën en de darmwand.
     
  • Zorg voor ontspanning
    Stress heeft een ongunstig effect op het spijsverteringsstelsel. Door stress ga je ook sneller en onregelmatiger eten waardoor je dan weer meer lucht naar binnenkrijgt. Probeer je dus voldoende te ontspannen.
     
  • Stop met roken
    Door te stoppen met roken hap je niet alleen minder lucht naar binnen, het is ook beter voor je gezondheid.
     
  • Extra tips
    Praat minder als je eet
    Vermijd het gebruik van kauwgom
    Vermijd zuivelproducten mocht je last hebben van lactose-intolerantie
Wanneer moet ik me zorgen maken over mijn buikproblemen?
Heb je ondanks verschillende aanpassingen van je levensstijl zoals hierboven voorgeschreven nog steeds last van een opgeblazen gevoel en/of gaat dit gepaard met andere klachten, dan raden we je toch aan om je arts te contacteren zodat hij/zij je kan onderzoeken en de mogelijke onderliggende oorzaak kan vinden. Raadpleeg steeds je arts in geval van:
  • Hevige buikpijn
  • Overgeven of diarree
  • Bloed bij de ontlasting
  • Koorts
  • Slaapproblemen door de druk op je buikwand
  • Verergerend brandend maagzuur
  • Plots gewichtsverlies zonder verklaarbare reden
Bespreek je klachten met je huisarts. Misschien zijn ze te wijten aan een onderlinge aandoening zoals prikkelbare darmsyndroom, de ziekte van Crohn, of lactose-intolerantie.

Bestaan er middeltjes om een opgeblazen gevoel te behandelen?
Kun je ondanks een aangepaste voedings- en levensstijl een extra duwtje in de rug gebruiken, dan bestaan er enkele kruiden en geneesmiddelen die verlichting kunnen bieden mocht je toch nog vaak last hebben van een opgeblazen gevoel.
Geef de voorkeur aan kruiden zoals:
  • Kamillethee: kalmeert het spijsverteringstelsel
  • Pepermunt: biedt verlichting bij een zware maag, is ontstekingremmend en kalmeert een prikkelbare darm
  • Gember: versnelt de maaglediging zodat er minder kans is op een opgeblazen gevoel. Gember bevat ook zingibain, een stofje dat helpt om de eiwitten af te breken en de vertering vlotter te laten verlopen.
  • Kurkuma: is ontstekingremmend en draagt bij tot de gezondheid van de darmen.
  • Venkel en venkelzaad: helpen tegen krampen, een opgeblazen gevoel en zijn vochtafdrijvend.
Hou je niet zo van thee, weet dat deze kruiden ook verkrijgbaar zijn in capsules. Daarnaast kun je je darmflora op peil brengen door een kuur probiotica te volgen. Er bestaan ook medicijnen, maar daarvoor raadpleeg je best eerst je arts of maagdarmspecialist.