Psoriasis – Chronische inflammatoire huidaandoening

8 december 2023

Psoriasis, een zo natuurlijke mogelijke aanpak

Psoriasis is een complexe chronische inflammatoire huidaandoening die wereldwijd voorkomt en miljoenen mensen treft. Deze soms pijnlijke en oncomfortabele aandoening heeft vaak een emotionele en sociale impact op de patiënt. Hoewel psoriasis nog niet genezen kan worden, bestaan er tegenwoordig wel behandelingen die kunnen helpen om de symptomen en de ongemakken te verlichten. Er is steeds meer bewijs dat psoriasis het gevolg is van een disbalans in het immuunsysteem. In dit artikel gaan we dieper in op de oorzaken en het ontstaan, de symptomen, de diagnose en de verschillende behandelingsstrategieën die momenteel beschikbaar zijn. Het begrijpen van deze inflammatoire huidaandoening is immers van cruciaal belang om de juiste behandeling te kunnen voorschrijven waardoor de levenskwaliteit van de patiënt zo veel mogelijk verbetert.

Wat is psoriasis?

Psoriasis is een veelvoorkomende niet-besmettelijke chronische huidaandoening, die gekenmerkt door een verscheidenheid aan huidsymptomen zoals rode plekken (erytheem), schilfering, jeuk en plaquevorming. De meest getroffen plaatsen zijn de (behaarde) hoofdhuid, de ellenbogen en de knieën. Psoriasis komt zelden voor op het gezicht.

Hoe ontstaat psoriasis?

Psoriasis wordt beschouwd als een immuungemedieerde aandoening, waarbij het immuunsysteem van het lichaam de huidcellen onjuist als vreemde stoffen identificeert en een overmatige ontstekingsreactie induceert. De ontsteking leidt tot een versnelde groei van huidcellen en de vorming van dikke, schilferige plaques op de huid. De auto-immuunreacties beperken zich echter niet alleen tot de huid, ze gaan soms gepaard met gewrichtsklachten en nagelafwijkingen. We spreken bijgevolg over een chronische systemische inflammatoire aandoening waarbij oxidatieve stress een belangrijke rol speelt.
Verschillende genen, zoals HLA-Cw6, spelen een rol bij de genetische aanleg voor psoriasis. Interacties tussen genetische factoren, immuuncellen en inflammatoire mediatoren, zoals cytokines, dragen bij tot de ontwikkeling van psoriasislaesies.

Verschillende types psoriasis

Psoriasis vulgaris of psoriasis en plaque
Gekenmerkt door rode, symmetrische, begrensde plaques met zilvergrijze schilfers. De plaques bevinden zich meestal op de ellenbogen, de knieën en de hoofdhuid.
Psoriasis inversa
Gekenmerkt door plaques in de liezen, de oksels, de bilspleet of onder de borsten (bij vrouwen). Deze plaques schilferen meestal niet.
Psoriasis guttata
Deze psoriasisvorm komt voornamelijk voor bij kinderen en jongvolwassenen. Het betreft een acute huidaandoening die zich uit in papels over het hele lichaam, en meer in het bijzonder op de romp, de bovenarmen en de bovenbenen.
Psoriasis pustulosa
Gekenmerkt door steriele pustels die voorkomen op de handpalmen of de voetzolen. Deze vorm gaat soms gepaard met koorts en een gevoel van zwakte.

Psoriasisklachten kunnen periodiek verbeteren en verslechteren. Beschadiging van de huid, stress of een infectie kunnen de klachten triggeren en doen verergeren.

Wat zijn de symptomen van psoriasis?

Enkele of meerdere rode plekken met schilfering, vooral op de hoofdhuid, de ellenbogen, de knieën en de onderrug. Na het verdwijnen van de plekken, is de huid meestal tijdelijk lichter of donkerder van kleur.
Jeuk, voornamelijk wanneer de plekken net ontstaan.
Een branderig gevoel of pijn aan de getroffen plekken.
Witte tot zilvergrijze schilfering van de huid die gemakkelijk loskomt.
Soms kleine deukjes in de nagels.
Soms gewrichtsklachten, voornamelijk aan tenen en vingers.

Mensen met psoriasis zijn vaak beschaamd over hun uiterlijke, hebben depressieve gevoelens en vermijden daardoor vaak sociale omgang en het deelnemen aan activiteiten.

Factoren die psoriasis kunnen uitlokken of verergeren

Hoewel de exacte oorzaak van psoriasis nog niet volledig begrepen is, weet men intussen wel dat er verschillende risicofactoren zijn die psoriasis kunnen uitlokken, zoals:

Erfelijkheid: Als een van je ouders psoriasis heeft, heb jij een 10% hogere kans op dezelfde huidaandoening. Als je beide ouders het hebben dan is de kans zelfs 50% hoger.
Huidbeschadiging: In sommige bevallen kan een gewone snijwond enkele weken later leiden tot een psoriasisplek. Ook verbranding van de huid kan psoriasis verergeren of het ontstaan in de hand werken.
Psychologische stress en oxidatieve stress
Metabole verstoringen zoals overgewicht, diabetes, te veel bloedvetten (hyperlipidemie), metabool syndroom, niet-alcoholische leververvetting en inflammatoire darmaandoeningen, zoals de ziekte van Crohn en collitis ulcerosa.
Infecties en leverbelasting
Roken en alcoholconsumptie
Blootstelling aan verontreinigingen.
Medicijnen zoals lithium, bètablokkers, niet-steroïde ontstekingsremmers (NSAID) zoals ibuprofen en diclofenac
Psoriasis gaat vaak ook gepaard met voedselallergieën of voedselintoleranties, zoals een glutenallergie (coeliakie).
Verstoord darmmicrobioom
Tekort aan voedingsstoffen zoals omega 3-vetzuren, vitamine D en selenium.
Een verstoord dag/nachtritme, zoals bij een jetlag of bij mensen die in nachtshiften werken
Heet of lang douchen of baden
Veel zeep gebruiken tijdens het wassen

Hoe pakken we psoriasis het beste aan?

Aangezien deze aandoening aanzienlijke fysieke en psychosociale gevolgen kan hebben voor de patiënten, kunnen we niet genoeg benadrukken hoe belangrijk het is om psoriasis effectief te behandelen.

Vanuit het natuurgeneeskundig perspectief wordt aangenomen dat psoriasis behandeld kan worden van binnenuit door het herstellen van een gezonde balans in het lichaam door middel van voeding en supplementen. Een dergelijke behandeling is gericht op een verbetering van de immuunfunctie en het aanpakken van de onderliggende oorzaken van de aandoening zoals stress, voeding, ontstekingen en een hormonale disbalans.

Psoriasisvriendelijke voedingsadviezen

Een gezonde voeding zou het belangrijkste onderdeel moeten zijn van het behandelingsplan bij psoriasis. Onze voedingsadviezen luiden als volgt:

Een Mediterraan dieet, vegetarische voeding, intermitterend vasten en een koolhydraatarm voedingspatroon kunnen de progressie van de ziekte remmen omdat ze gekend zijn als ontstekingsremmende voedingspatronen.
Eet voeding rijk aan antioxidanten zoals vitamine A, vitamine E, vitamine C, zink en selenium om oxidatieve stress te verminderen.
Een glutenvrij voedingspatroon kan de klachten reduceren.
Beperk je alcoholconsumptie.
Eet voldoende vezels voor een evenwichtige darmflora.
Een laagcalorisch voedingspatroon kan bij overgewicht de klachten verminderen.

Welk voedingspatroon je ook kiest, leg vooral de nadruk op voedingsmiddelen die kunnen helpen om de symptomen te verminderen, zoals:

Omega-3-vetzuren die je voornamelijk kunt vinden in vette vis zoals zalm, makreel en haring, maar ook noten en zaden zoals lijnzaad, chiazaad en hennepzaad, omdat ze bijdragen tot het verminderen van de ontstekingen.
Groene bladgroenten zoals spinazie en boerenkool bevatten veel antioxidanten en kunnen helpen om het immuunsysteem te versterken.

Voedingssupplementen met een positieve impact op psoriasis

Een aantal supplementen kunnen ook helpen bij de behandeling van psoriasis, zoals

Vitamine D draagt bij om het immuunsysteem te versterken en kan helpen om ontstekingen te verminderen.
Zink kan helpen om ontstekingen te verminderen en om de huid te genezen.
Selenium draagt bij om het immuunsysteem te versterken en kan helpen om ontstekingen te verminderen.
Vitamine A kan helpen om ontstekingen te verminderen en om de huid te genezen.

Onthoud echter dat je voor het gebruik van supplementen best altijd eerst overlegt met je arts omdat sommige supplementen kunnen interageren met medicijnen of andere gezondheidsproblemen.

Andere behandelingen

De behandeling van psoriasis is afhankelijk van de ernst en de uitgebreidheid van de aandoening. Naast voeding en supplementen is een gezonde leefstijl uitermate belangrijk om triggerfactoren te vermijden. Daarnaast kunnen andere behandelingen ook helpen om de klachten van psoriasis te verminderen, zoals:

Lichaamsbeweging om stress en ontstekingen te helpen verminderen
Ontspanningstechnieken zoals ademhalingsoefeningen of meditatie om stress te helpen verminderen.
Mits er geen verbranding opreedt, kan natuurlijk zonlicht (UVB-licht) helpen om de ontstekingsklachten te verminderen en zelfs om de huid te genezen. Vergeet hierbij niet om je huid te beschermen tegen schade door de zon.
Bij fototherapie worden ultraviolet B-licht (UVB) en psoraleen plus ultraviolet A-licht (PUVA) gebruikt om overmatige tot ernstige psoriasis te behandelen.

Reguliere behandelingsvormen van psoriasis

En als bovenstaande ‘zachte’ behandelingsvormen niet of onvoldoende helpen zal de arts je een aangepaste reguliere behandeling voorschrijven. Een aantal mogelijkheden zijn:

Topische behandelingen (zalven): vettende zalf zoals cetomacrogolzalf of lanettezalf, teerpreparaten zoals koolteershampoo voor de hoofdhuid, salicylzuurzalf voor de dikkere schilferlagen, calcineurineremmers, corticosteroïdenzalf of vitamine D-analogen. Ze worden gebruikt voor milde tot matige vormen van psoriasis.
Systemische orale medicijnen bij ernstige vormen van psoriasis zoals methotrexaat, cyclosporine en acitretine
Biologische geneesmiddelen die gericht zijn op specifieke immuunmoleculen worden ook steeds vaker gebruikt.

CONCLUSIE

Psoriasis is een complexe huidaandoening met een aanzienlijke impact op het leven van de patiënten. Een multidisciplinaire benadering, waarbij dermatologen, reumatologen en andere zorgverleners samenwerken, is essentieel voor het effectief beheren van psoriasis. Onderzoek naar nieuwe behandelingsstrategieën blijft zich ontwikkelen, wat hoop geeft op een betere levenskwaliteit voor mensen die aan deze aandoening lijden. Het begrijpen van de pathofysiologie en het toepassen van de juiste diagnostische en therapeutische benaderingen zijn cruciaal voor het beheersen van psoriasis.