Vaginale schimmelinfectie, voorkomen & behandelen
Vaginale schimmelinfectie, hoe geraak je ervan af?
Een vaginale schimmelinfectie komt vaker bij vrouwen voor dan je
denkt. Deze onaangename aandoening die meestal gepaard gaat met
jeuk, irritatie en abnormale uitscheiding is nu niet direct het
meest besproken onderwerp onder vrouwen, maar vraagt toch wel om de
nodige aandacht. Onbehandeld kan ze immers voor ernstigere
gezondheidsproblemen zorgen. In dit artikel leggen we uit wat de
symptomen en de mogelijke oorzaken zijn. Gelukkig bestaan er
doeltreffende behandelingen waardoor je er vrij snel van verlost
kunt geraken.
Wat is een vaginale schimmelinfectie?
In je vagina leven van nature uit heel wat bacteriën, gisten en
schimmels (vaginale flora). Bij een gezonde persoon leven deze
micro-organismen in een natuurlijk evenwicht (symbiose). Echter,
soms geraakt deze natuurlijke balans verstoord (dysbiose) en kunnen
bepaalde micro-organismen de overhand nemen (overgroei) en een
schimmelinfectie veroorzaken.
Zo kan bijvoorbeeld ook de gist Candida albicans door omstandigheden
gaan overwoekeren waardoor hij metamorfoseert tot een schimmel. In
die hoedanigheid gaat hij het immuunsysteem verzwakken en een
vaginale schimmelinfectie (vaginale candidiasis) veroorzaken. Hoewel
deze aandoening niet zo ernstig is, kan ze wel heel wat ongemakken
veroorzaken.
Hoe herken je een vaginale schimmelinfectie?
De symptomen van een vaginale schimmelinfectie kunnen variëren in ernst en omvatten:
-
Jeuk en irritatie
De meest voorkomende en storende klacht bij een vaginale schimmelinfectie is jeuk en irritatie rondom de schaamstreek en in de vagina.
-
Roodheid en zwelling
Naast gezwollen schaamlippen kun je ook last krijgen van roodheid, zwelling en soms zelfs kleine scheurtjes of blaasjes in de schaamspleet (vulva) en de vaginale opening.
-
Brandend gevoel
Ook kun je een brandend gevoel en pijn ervaren tijdens het plassen, bij aanraking of tijdens de geslachtsgemeenschap.
-
Abnormale vaginale afscheiding
Uit de vagina loopt een witte, geurloze, soms slijmerige afscheiding. Deze kan soms dik, soms brokkelig zijn, maar dat hoeft niet altijd zo te zijn. Je kunt het vergelijken met een yoghurtachtige brei die meestal geurloos is. Wordt deze afscheiding grijzig en gaat die onaangenaam ruiken, dan heb je waarschijnlijk een bacteriële infectie in de vagina (bacteriële vaginose).
Mogelijke oorzaken van een vaginale schimmelinfectie
De natuurlijke vaginale florabalans kan door verschillende factoren verstoord raken, waardoor de Candida albicans zich overmatig kan vermenigvuldigen. Enkele van de belangrijkste oorzaken zijn:
-
Antibioticagebruik
Antibiotica doden niet alleen schadelijke bacteriën, maar ook de goede bacteriën in de vagina die normaal gezien de groei van Candida in toom houden.
-
Hormonale veranderingen
Zwangerschap, menstruatie, menopauze, gebruik van de anticonceptiepil en hormonale therapieën kunnen de vaginale flora beïnvloeden waardoor Candida-overgroei ontstaat.
-
Verzwakt immuunsysteem
Mensen met een verzwakt immuunsysteem, bijvoorbeeld door diabetes of HIV, maar ook door het gebruik van bepaalde immuunremmende medicijnen (immunosuppressors) zoals corticosteroïden zijn vatbaarder voor schimmelinfecties.
Gunstige factoren voor een vaginale schimmelinfectie
Terwijl bovenstaande situaties een directe oorzaak kunnen vormen, bestaan er ook indirecte factoren die overgroei eerder gaan ondersteunen en bevorderen zoals:
-
Strakke of synthetische kleding
Synthetische en te strak zittende broeken en ondergoed kunnen de luchtcirculatie beperken en een vochtige omgeving creëren waarin schimmels goed gedijen.
-
Vochtigheid en warmte
Langdurig dragen van natte badkleding of niet ademende onderkleding kan de kans op een infectie vergroten.
-
Gebruik van zeep
Bepaalden zepen, met inbegrip van neutrale zepen, irriteren de binnenkant van de vagina waardoor schimmels gemakkelijker gaan groeien.
-
Suikerziekte (diabetes)
Schimmels voeden zich met glucose. Dus wie nogal zoet eet en/of lijdt aan suikerziekte zal gevoeliger zijn voor een vaginale schimmelinfectie.
Kan slechte hygiëne een vaginale schimmelinfectie veroorzaken?
Terwijl vrouwen zich vaak schamen om een vaginale schimmelinfectie,
is dat helemaal niet nodig. Vaal denken ze dat dit te maken heeft
met een slechte hygiëne en/of het gebruik van inlegkruisjes of
tampons. Dit is uiteraard pure onzin.
Is een vaginale schimmelinfectie besmettelijk?
In tegenstelling tot wat veel mensen denken is een vaginale schimmelinfectie geen soa (seksueel overdraagbare aandoening). Omdat de schimmel in kwestie van nature aanwezig is in de vagina, wordt een schimmelinfectie dus niet overgedragen door een andere persoon. Een soa daarentegen ontstaat door iets wat normaal gezien niet aanwezig is in de vagina of de penis. Goed nieuws dus, je kunt dus met een vaginale schimmelinfectie verder van seks genieten, al hebben we hierbij wel een aantal opmerkingen:
-
Bij een schimmeloverwoekering kan het wel mogelijk zijn om de schimmels door te geven aan je sekspartner. Vooral bij aanwezigheid van wondjes op de vaginawand of de penis kan dit leiden tot een vaginale ontsteking of een ontsteking op de eikel.
-
Let op bij het gebruik van voorbehoedsmiddelen. Bepaalde antischimmelproducten kunnen het rubber van de condooms aantasten.
-
Vermijd orale seks zodat je partner de schimmel niet in zijn/haar mondholte krijgt.
Wat kun je doen om een vaginale schimmelinfectie te voorkomen?
Hoewel schimmelinfecties niet altijd te voorkomen zijn, kunnen enkele maatregelen helpen het risico te verminderen:
-
Juiste hygiëne van de intieme delen
Was de buitenkant van je vagina met lauw water. De binnenkant maakt zich vanzelf wel schoon. Het is niet nodig om je meerdere keren per dag te wassen. Dit zorgt alleen maar voor een vochtigere omgeving.
Gebruik vooral geen zeep, noch speciale zeep voor je vagina, spoelingen, deodorant of tea-tree olie. Deze producten hebben enkel een averechts effect en helpen niet tegen schimmelinfecties.
Veeg je schaamstreek na een toiletbezoek steeds van voor naar achter schoon.
-
Gebruik geen speciale producten
Smeer geen zogenaamde schimmeldodende keukenproducten zoals knoflook, probiotica of yoghurt met lactobacillen rechtstreeks op je intiemen delen. Deze zorgen enkel voor extra irritatie.
Gebruik ook geen geurproducten zoals geparfumeerde tampons of vaginale sprays die de vaginale flora kunnen verstoren.
-
Vermijd een langdurige vochtige omgeving
Trek na het zwemmen zo snel mogelijk je natte badkleding uit. Of dit nu na een zwembeurt, in de sauna of op het strand is.
Verschoon regelmatig je maandverband of tampon.
Draag zoveel mogelijk vochtabsorberend katoenen ondergoed en vermijd strakke broeken om de luchtcirculatie te bevorderen en irritatie te vermijden.
Slaap bij voorkeur naakt zodat je vagina de kans krijg om te luchten.
-
Evenwichtige voeding
Eet een evenwichtig dieet dat rijk is aan probiotica om een gezonde balans van je darmflora en vaginale flora te ondersteunen. Denk eraan dat suikers de lievelingskost is van schimmels. Haal je dagelijkse koolhydraten bij voorkeur uit fruit en vezelrijke granen, en niet uit snoep, koekjes en frisdrank.
-
Tips bij seks
Neem de tijd om opgewonden te geraken tijdens het voorspel zodat je vagina eerst vochtig wordt. Lukt het niet direct, gebruik dan een glijmiddel . Stop als het pijn doet. Pijn is immers geen positieve prikkel om tot een orgasme te komen. Gebruik ook geen zaaddodende middelen. Deze kunnen immers je vagina irriteren.
Hoe verloopt het onderzoek bij de arts?
Bij vermoeden van een vaginale schimmelinfectie met klachten zoals
jeuk, irritatie en/of abnormale afscheiding zal de arts een inwendig
onderzoek uitvoeren. Hij zal je vragen je onderbroek uit te doen en
op een onderzoeksbank te liggen met de benen lichtjes gespreid.
Probeer je hierbij te ontspannen. De arts introduceert voorzichtig
een metalen spreider of eendenbek (speculum) in je vagina waardoor
hij de binnenkant beter kan bekijken. Bij twijfel zal hij met een
wattenstaafje een beetje slijmvlies afnemen om te (laten) bekijken
onder de microscoop. Indien nodig zal de arts het slijm ook laten
onderzoeken op soa’s zodat je precies weet welke aandoening je hebt.
Behandelingenopties bij een vaginale schimmelinfectie
Meestal gaat een vaginale schimmelinfect na ongeveer 2 weken vanzelf weer weg. Mocht dit niet het geval zijn, dan zijn er verschillende behandelingsopties beschikbaar, variërend van vrij verkrijgbare tot voorgeschreven medicijnen:
-
Vrij verkrijgbare antischimmelcrèmes
Middelen zoals miconazol en clotrimazol zijn vrij verkrijgbare antischimmelcrèmes- en zalven die je direct op de geïnfecteerde streek kunt aanbrengen. Doe dit ’s avonds voordat je gaat slapen en bij voorkeur als je niet ongesteld bent. Let op, bepaalde antischimmelproducten kunnen een condoom of pessarium beschadigen waardoor ze niet meer betrouwbaar zijn.
-
Orale antischimmelmedicatie
Een orale antischimmelmedicatie die vaak voorgeschreven en gebruikt wordt tegen hardnekkige of terugkerende vaginale schimmelinfecties is Fluconazol.
Deze pillen kunnen nevenwerkingen veroorzaken zoals buikpijn, misselijkheid, diarree, hoofdpijn, verandering van smaak, vlekjes, bulten en jeuk. Daarom kan de arts ervoor kiezen om je capsules voor te schrijven die je dagelijks diep in je vagina aanbrengt.
Conclusie
Een vaginale schimmelinfectie kan ongemakkelijk en frustrerend zijn, maar is meestal goed te behandelen. Begrip van de oorzaken, symptomen en behandelingsopties kan vrouwen helpen deze aandoening effectief te beheren. Bij terugkerende infecties is het belangrijk een arts te raadplegen om onderliggende oorzaken uit te sluiten en een geschikte behandelingsstrategie uit te werken. Door preventieve maatregelen te nemen, kunnen veel vrouwen hun risico op schimmelinfecties aanzienlijk verminderen.
