Visolie, heilzame omega-3-vetzuren EPA & DHA uit vette vis

5 september 2024

medibib-week36-visolie-socials

Visolie, waarom een supplement nodig?

Visolie is een veelgebruikt supplement, vooral vanwege de gezondheidsvoordelen die toegeschreven worden aan de omega-3-vetzuren  die het bevat. Normaal gezien krijg je voldoende omega-3-vetzuren binnen bij het eten van minstens twee maal vette vis in de week. Als jij niet vaak vis eet, kan een visoliesupplement je helpen om toch deze gezonde vetzuren binnen te krijgen. In dit artikel leggen we uit waarom visolie zo goed is voor je gezondheid en wanneer het nuttig kan zijn om een supplement te overwegen.

Wat is visolie?

Visolie wordt gewonnen uit de weefsels, meestal de lever, van vette vissoorten zoals wilde zalm, kabeljauw, sardienen, ansjovis, makreel en haring. Visolie is rijk aan omega-3 vetzuren, in het bijzonder eicosapentaeenzuur (EPA) en docosahexaeenzuur (DHA). Deze vetzuren zijn essentieel voor het lichaam, wat betekent dat je lichaam ze niet zelf kan aanmaken en je ze via de voeding moet binnenkrijgen. Eigenlijk zijn het niet de vissen die de voedzame olie produceren, ze halen het op hun beurt uit hun voeding, meer bepaald uit omega-3-rijke algen.
Omega-3-vetzuren kunnen ook rechtstreeks uit algen gewonnen worden. In dit geval worden de algen speciaal gekweekt om er algenolie uit te produceren. In tegenstelling tot visolie is algenolie volledig plantaardig en bijgevolg uiterst geschikt voor veganisten.

Omega-3-vetzuren

Omega-3-vetzuren zijn een groep van meervoudig onverzadigde vetzuren die essentieel zijn voor de menselijke gezondheid.

De belangrijkste soorten omega-3-vetzuren zijn:

  • Alfalinoleenzuur (ALA)
    Dit plantaardige omega-3-vetzuur komt vooral voor in lijnzaad, chiazaad, walnoten, en plantaardige oliën zoals lijnzaadolie, koolzaadolie en sojaolie. ALA moet in het lichaam nog omgezet worden in de actieve vormen EPA en DHA wat meestal nogal inefficiënt verloopt.

  • Eicosapentaeenzuur (EPA)
    Strikt gezien is EPA geen essentieel vetzuur omdat het door het menselijk lichaam zelf geproduceerd kan worden uit alfalinoleenzuur. De omzetting van ALA naar EPA verloopt echter niet bij iedereen optimaal. Daarom halen we EPA beter uit vis en zeevruchten of uit visolie afkomstig uit vis-, schaal- en schelpdieren. EPA heeft ontstekingsremmende eigenschappen en is gunstig voor de hart- en vaatgezondheid.

  • Docosahexaeenzuur (DHA)
    DHA wordt aangetroffen in zowel ALA als in vis en zeevruchten. De omzetting van ALA naar DHA verloopt bij sommige mensen zelfs nog minder efficiënt dan naar EPA, zodat we DHA eerder uit vis of visolie moeten halen. DHA is een belangrijk bestanddeel van celmembranen in het lichaam, zoals dat van de hersenen en de ogen.


Waar vind je omega 3-vetzuren?

Omega-3-vetzuren komen in zowel plantaardige als in dierlijke vorm voor:

  • Dierlijke omega-3-vetzuren
    De omega 3-vetzuren EPA en DHA komen in natuurlijke vorm vooral voor in vette vis zoals wilde zalm, haring, sardientjes, forel en makreel, maar ook in schelpdieren. Om genoeg omega-3-vetzuren binnen te krijgen, zou je eigenlijk minstens twee keer per week van deze vissen moeten eten. Naast deze vissoorten bevatten andere vissen ook omega-3-vetzuren, maar in mindere mate. Omdat niet iedereen vis lust of de mogelijkheid heeft om voldoende vis te eten, worden deze vetzuren ook onder de vorm van visolie aangeboden.

  • Plantaardige omega-3-vetzuren
    Een goed veganistisch alternatief om de dagelijkse portie omega-3-vetzuren binnen te krijgen is via wieren en algen zoals chlorella en spirulina.
    Andere plantaardige bronnen zoals lijnzaadolie, chiazaad, koolzaadolie en walnoten. Zij bevatten vooral omega-3-vetzuren in de vorm van ALA. Zoals we hierboven reeds zagen, kan ALA relatief goed door het lichaam omgezet worden in EPA, maar minder goed in DHA.


Wat zijn de gezondheidsvoordelen van omega-3-rijke visolie?

  • Een gezond hart
    Omega-3-vetzuren staan bekend om hun gunstige effecten op het hart. Ze kunnen helpen om het gehalte van bloedvetten zoals triglyceriden te verlagen, de bloeddruk te verlagen en de kans op hartaanvallen en beroertes te verminderen.

  • Ontstekingsremmende eigenschappen
    EPA en DHA hebben ontstekingsremmende eigenschappen die kunnen helpen om ontstekingen in het lichaam te verminderen. Dit is vooral nuttig voor mensen met chronische ontstekingsziekten zoals artritis.

  • De mentale gezondheid
    Omega-3-vetzuren spelen een rol in de hersenfunctie en -ontwikkeling. Onderzoek suggereert dat ze kunnen helpen om de symptomen van depressie en angst te verminderen en bijdragen tot de algehele cognitieve gezondheid zoals het concentratievermogen.

  • Het gezichtsvermogen
    DHA is een belangrijk bestanddeel van de netvliezen in de ogen. Een tekort aan DHA kan geassocieerd worden met oogproblemen, zoals maculaire degeneratie.

  • Zwangerschap en babyontwikkeling
    Omega-3-vetzuren zoals DHA zijn belangrijk voor een normale ontwikkeling van de hersenen en de ogen van een ongeboren kind en van zuigelingen die borstvoeding krijgen. Daarom wordt het vaak aanbevolen voor zwangere vrouwen zodat ze voldoende omega-3 binnenkrijgen. Daarnaast verminderen omega-3-vetzuren de kans op een vroeggeboorte.

  • Een mooie en gezonde huid
    Omega-3-rijke visolie helpt je huid te doen stralen van binnenuit. Visolie zorgt immers voor een zachte en gladde huid. Door zijn ontstekingsremmende eigenschappen draagt visolie ook bij tot het verminderen van onzuiverheden en acné . Daarnaast zou het ook een positief effect hebben op huidproblemen zoals eczeem , psoriasis en rosacea.

Waarom is een supplement met visolie aangeraden?

Hoewel visolie essentieel is voor de gezondheid, krijgen heel wat mensen niet genoeg omega-3-vetzuren binnen via hun dagelijkse voeding. Dit kan verschillende redenen hebben:

  • Dieetbeperkingen
    Sommige mensen eten geen vis vanwege een allergie, een dieetkeuze zoals vegetarisme of veganisme, of simpelweg door een afkeer van vis.

  • Onvoldoende visconsumptie
    Zij die wel vis eten consumeren vaak niet voldoende vette vis om aan de aanbevolen hoeveelheid omega-3-vetzuren te komen. De aanbevolen dosering is minstens twee porties vette vis per week.

  • Gezondheidsdoelen
    Voor bepaalde gezondheidsdoelen kan het nodig zijn om hogere doses omega-3-vetzuren te consumeren dan wat gewoonlijk via het dieet kan worden verkregen.

  • Praktische overwegingen
    Niet iedereen heeft toegang tot verse vis, of vindt het praktisch om regelmatig vis te bereiden en te consumeren.

  • Bij een tekort aan omega-3-vetzuren
    De symptomen van een tekort aan omega-3-vetzuren kunnen uiteenlopend en verschillend zijn van persoon tot persoon:

  • Mentale klachten zoals slaapproblemen, geheugenproblemen, concentratiestoornissen, angststoornissen, leerproblemen, een verminderde gemoedstoestand

Voor de mensen die zich terugvinden in een of meerdere hierboven omschreven argumenten, kan het nuttig zijn om dagelijks een visoliesupplement te nemen.

Waar moet je op letten bij het kiezen van visolie?

Bij het kiezen van een visoliesupplement zijn er enkele punten om in gedachten te houden zoals:

  • Zuiverheid en kwaliteit
    Kies supplementen die getest zijn op zuiverheid en vrij zijn van verontreinigingen zoals zware metalen , pcb’s, xenobiotica en andere toxines.

  • Dosis EPA en DHA
    Let op de hoeveelheden EPA en DHA per dosis om ervoor te zorgen dat je de juiste hoeveelheden binnenkrijgt. Kies bij voorkeur altijd een visoliesupplement dat minstens 250 mg EPA en DHA bevat.

  • Omega-3-vorm
    Omega-3-vetzuren kunnen voorkomen in verschillende vormen, zoals triglyceriden of ethylesters. Triglyceriden worden over het algemeen beter opgenomen door het lichaam.


Nevenwerkingen van visolie

Zoals voor elk medicijn of voedingssupplement heeft visolie bij een normaal gebruik volgens de aangegeven dagelijkse hoeveelheid geen schadelijke gevolgen. Omdat elke verpakking verschillend is, kan het zijn dat je bij het ene supplement meerdere pillen per dag mag nemen, maar bij de andere slechts een. Lees dus altijd aandachtig de bijsluiter of de instructies op de verpakking.

In sommige gevallen kun je last krijgen van oprispingen met een visgeur en/of misselijkheid. Slik de capsule steeds door met een groot glas water, bij voorkeur voor een maaltijd.

Mocht je in zeer zeldzame gevallen te veel visolie binnenkrijgen, dan kunnen volgende matige tot ernstige nevenwerkingen optreden:

  • Een verstoorde bloedstolling waardoor wondjes overmatig blijven bloeden

  • Maag- en darmklachten, diarree, overmatige oprispingen, winderigheid, zure reflux

  • Een verlaging van de bloeddruk die gevaarlijk kan zijn als je overconsumptie van visolie combineert met een lage bloeddruk en bloeddrukverlagende middelen.

Als je denkt een overdosis genomen te hebben van visolie, contacteer dan zo snel mogelijk je arts of je apotheek.


Conclusie

Visolie is een waardevol supplement voor veel mensen, vooral voor zij die moeite hebben om voldoende omega-3-vetzuren via hun dieet binnen te krijgen. Visolie biedt een reeks gezondheidsvoordelen, variërend van het ondersteunen van de hartgezondheid tot het verbeteren van de cognitieve functie en het verminderen van ontstekingen. Zoals bij elk supplement, is het belangrijk om met een zorgverlener te overleggen voordat je begint, om ervoor te zorgen dat het geschikt is voor jouw individuele gezondheidsbehoeften.